ΔΙΔΑΓΜΕΝΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
ΠΛΑΤΩΝ - ΠΡΩΤΑΓΟΡΑΣ Ενότητα 2η (320d-321b5) - Η αρχή της δημιουργίας του ανθρώπου |
Στόχοι της ενότητας είναι:
- να διερευνήσουν οι μαθητές τα ερείσματα της θέσης του Πρωταγόρα για το διδακτό της αρετής, τα οποία προκύπτουν από τον μύθο.
- να κατανοήσουν οι μαθητές:
- το στάδιο της βιολογικής συγκρότησης των όντων.
- τον νόμο της αναπλήρωσης, δηλαδή την αρχή που ισχύει στη φύση, σύμφωνα με την οποία μία αδυναμία π.χ. ενός ζώου αναπληρώνεται από μία ικανότητα.
- την τελεολογική εξήγηση του νόμου της αναπλήρωσης.
- το στάδιο της βιολογικής συγκρότησης των όντων.
- να εντοπίσουν τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα που παρουσιάζει ο μύθος ως σοφιστική μέθοδος πειθούς.
Από αυτό το σημείο αρχίζει ο μύθος του Πρωταγόρα για τη δημιουργία των ζωικών οργανισμών και τη βιολογική συγκρότησή τους χωρίς να γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στον άνθρωπο. Στη συγκεκριμένη ενότητα παρακολουθούμε την κατανομή εφοδίων στους ζωικούς οργανισμούς, για να προφυλαχθούν από τα άλλα ζώα και από τις δυσμενείς καιρικές συνθήκες, και να εξασφαλιστούν πόροι διατροφής, η ισορροπία στη φύση και η διαιώνιση του είδους τους.
- να διερευνήσουν οι μαθητές τα ερείσματα της θέσης του Πρωταγόρα για το διδακτό της αρετής, τα οποία προκύπτουν από τον μύθο.
Υποενότητα 1: Εισαγωγή - Ανάγνωση πρωτότυπου κειμένου
Υποενότητα 2: Δομικά στοιχεία κειμένου
Υποενότητα 3: Απόδοση περιεχομένου
Υποενότητα 4: Μετάφραση κειμένου
Υποενότητα 5: Πίνακας ερμηνευτικών σχολίων
Υποενότητα 6: ΕΣ1: «Ἦν γάρ ποτε χρόνος»
Υποενότητα 7: ΕΣ2: «θνητὰ δὲ γένη»
Υποενότητα 8: ΕΣ3: «Ἐπειδὴ δὲ καὶ ... κεράννυται.»
Υποενότητα 9: ΕΣ4: «Ἐπειδὴ δὲ καὶ τούτοις χρόνος ἦλθεν εἱμαρμένος γενέσεως»
Υποενότητα 10: ΕΣ5: «ὅτε θεοὶ μὲν ἦσαν», «τυποῦσιν αὐτὰ θεοὶ»
Υποενότητα 11: ΕΣ6: «γῆς ἔνδον»
Υποενότητα 12: ΕΣ7: «ἐκ γῆς καὶ πυρὸς ... κεράννυται»
Υποενότητα 13: ΕΣ8: Η εντολή των θεών για την κατανομή ιδιοτήτων στα ζώα και η αντιστροφή των ρόλων του Προμηθέα και του Επιμηθέα: «Ἐπειδὴ δ΄ ἄγειν ... πείσας νέμει.»
Υποενότητα 14: ΕΣ9: Τα χαρακτηριστικά του Προμηθέα και του Επιμηθέα
Υποενότητα 15: ΕΣ10: Ο Επιμηθέας κατανέμει τις ιδιότητες στα ζώα: «Νέμων ... πορίζων.»
Υποενότητα 16: ΕΣ11: Η κατανομή εφοδίων στα ζώα
Υποενότητα 17: ΕΣ12: «ὥρα»
«Η αρχή της δημιουργίας του ανθρώπου» - Δομικά στοιχεία του κειμένου
Μετάφραση
Λεξιλόγιο
Ετυμολογικά και ομόρριζα στη νέα ελληνική
Σύντομη απόδοση του περιεχομένου
Ερμηνευτικά σχόλια
A. Ύπαρξη θεών, ανυπαρξία θνητών ειδών: «Ἦν γάρ ποτε χρόνος ... γένη οὐκ ἦν.»
B. Η αρχή της δημιουργίας των ζώων από τους θεούς : «Ἐπειδὴ δὲ καὶ ... κεράννυται.»
Γ. Η εντολή των θεών για την κατανομή ιδιοτήτων στα ζώα και η αντιστροφή των ρόλων του Προμηθέα και του Επιμηθέα : «Ἐπειδὴ δ’ ἄγειν ... πείσας νέμει.»
Δ. Ο Επιμηθέας κατανέμει τις ιδιότητες στα ζώα : «Νέμων ... πορίζων»
Επιμέλεια: Μάνιου Βάσω
Επιστημονικός έλεγχος: Τζιώκα Πηνελόπη, Μητρούσιας Σοφοκλής, Σαρδέλης Αθανάσιος